-
1 lata
pl rok* * *-; pllata dwudzieste/trzydzieste — the twenties/thirties
* * *pl.Gen. lat1. (= liczba mnoga rzeczownika rok) years; lata dziewięćdziesiąte the nineties, the 90s; lata chude lean years; lata tłuste good years; kopę lat! long time no see!; sto lat! many happy returns!; od wielu lat for (many) years; od niepamiętnych lat as far back as anyone can remember; po latach years later; z biegiem lat as the years went by, with the passage of time.2. (= czas przeżyty przez kogoś) years; lata l. latka lecą we're getting older; ile masz lat? how old are you?; mieć l. liczyć sobie dwadzieścia lat be twenty years old; mieć najlepsze lata za sobą be over the hill; mieć swoje lata be long in the tooth; (nie) wyglądać na swoje lata (not) look one's age; zob. t. rok.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > lata
-
2 lata
za pięć lat in fünf Jahrencałymi \latami jahrelang\lata sześćdziesiąte die sechziger Jahre, er Jahrewe wczesnych \latach dwudziestych in den frühen 20ern [ lub er Jahren]od lat seit Jahrenprzed wielu laty vor vielen Jahrenostatnimi laty in den letzten Jahrenkopę lat! ( pot) eine Ewigkeit!sto lat! hoch soll er [ lub sie] leben!, [es] lebe hoch!mieć swoje \lata ( być dorosłym) erwachsen sein; ( być starym) schon viele Jahre auf dem Buckel haben ( fig fam)nieźle wygląda jak na swoje \lata er sieht gut aus [ lub hält sich gut] für sein Alterile masz lat? wie alt bist du?mam 35 lat ich bin 35 [Jahre alt]; zob. też rok -
3 lata
lat|aмн. Р. lat (ед. rok ♂, Р. roku) года, годы; лета;ile masz lat? сколько тебе лет?; od lat уже много лет, с давних пор;po \lataach спустя много лет; przed \lataу много лет тому назад;
z biegiem lat с течением времени;na stare \lataа на старости лет; jak na swoje \lataa для своих лет, для своего возраста; ● \lata«sto lat» заздравная песня «сто лет»
* * *мн, Р lat (ед rok м, Р roku)года́, го́ды; лета́ile masz lat? — ско́лько тебе́ лет?
od lat — уже́ мно́го лет, с да́вних пор
po latach — спустя́ мно́го лет
przed laty — мно́го лет тому́ наза́д
z biegiem lat — с тече́нием вре́мени
na stare lata — на ста́рости лет
jak na swoje lata — для свои́х лет, для своего́ во́зраста
- sto lat -
4 lata
lata młodzieńcze Jugendjahre pl;lata sześdziesiąte Sechzigerjahre pl, Sechziger pl;ile masz lat? wie alt bist du?;sto lat! hoch soll … leben!, happy birthday!;na stare lata auf die alten Tage;z biegiem lat mit der Zeit;przed laty vor vielen Jahren;przez (długie) lata jahrelang;mieć swoje lata erwachsen sein, alt genug sein; →LINK="rok" rok -
5 rok
Ⅰ m (G roku, N pl lata) 1. (jednostka rachuby czasu) year- rok bieżący/miniony a. przeszły a. zeszły/przyszły the current/past a. last/next year- dobry/zły/tragiczny rok a good/bad/tragic year- rok urodzenia the year of birth- jestem z 1949 roku I was born in 1949- to się wydarzyło w roku 1965 it happened in 1965- w tym roku pojedziemy do Włoch/zaczniemy budowę domu we’re going to Italy/starting to build a house this year- odwiedzam/zapraszam ich co rok a. co roku a. rok w rok I go to visit them/I invite them every year- raz do a. w roku wyjeżdża na wakacje/chodzi do dentysty once a year she would go on holiday/visit a dentist- dzieci przychodziły na świat rok po roku children came into the world year in year out- powierzchnia/liczba mieszkańców wyspy maleje z roku na rok a. z każdym rokiem the surface area/population of the island is getting smaller by the year- w ciągu tego roku/ostatnich lat udało mi się zaoszczędzić trochę pieniędzy within this year/the last few years I managed to put by some money- lata trzydzieste/pięćdziesiąte the thirties/fifties- akcja powieści rozgrywa się w latach czterdziestych XVIII wieku the action of the novel is set in the 1740s- w połowie lat osiemdziesiątych sytuacja zmieniła się in the mid-80s the situation changed2. (każde kolejne 365 dni) year- ile masz lat? how old are you?- jutro zaczynasz trzydziesty pierwszy rok życia tomorrow you’ll be thirty one- Basia wygląda/nie wygląda na swoje lata Basia certainly looks/doesn’t look her age- kobiety lubią ujmować sobie lat women like to deduct a few years from their age- nie dodawaj sobie lat don’t exaggerate your age- między nimi jest rok różnicy there’s a year’s difference between them- szkoda, że nie przyjechaliście rok/kilka lat wcześniej it’s a pity you didn’t come a year/a few years earlier- to było chyba dwa lata temu, a może przed rokiem I think it was two years ago, or maybe just a year- jutro upływa rok od jego śmierci/przyjazdu it’s a year tomorrow since his death/arrival- został skazany na pięć lat więzienia he was sentenced to five years imprisonment- minęło trzy i pół roku od tamtego wydarzenia three years and six months have passed since that event- minęło już trzy i pół roku odkąd tu mieszkamy we’ve been living here for three and a half years- za rok wychodzę za mąż I’m getting married in a year a. year’s time- za trzy lata skończy studia he will have finished his studies in three years- w rok po ślubie urodziła bliźniaki a year after getting married she had twins- lata mijają a. płyną the years pass- już rok z okładem a. z czymś temu obiecał do mnie zadzwonić a year or so a. just over a year ago he promised to phone me- sprowadziliśmy się tu przed dwoma laty we moved here two years ago3. Uniw. year- niższe/wyższe lata junior/senior years- jestem na trzecim roku prawa I’m in my third year of law- byliśmy na jednym roku we were in the same year- (po)zostać na drugi rok a. powtarzać rok to repeat a year of the course of study- przez chorobę stracił rok because of his illness he missed a year of his course of study4. (studenci) year- kolega z roku a colleague from the same class a. year at university- bal dla trzeciego roku a ball for the third year studentsⅡ lata plt (długi nieokreślony odcinek czasu) od lat for years- dyskusja/konflikt trwa od lat the discussion/conflict has lasted for years- na lata for years- to inwestycja/praca na lata this is an investment/work for years- ten odkurzacz starczy ci na lata this vacuum cleaner will last you for years- po latach years later- po latach przeczytałam tę książkę na nowo/ponownie odwiedziłam to miasto years later I reread that book/revisited that town- latami a. przez długie lata for years- latami a. przez lata marzyliśmy o własnym domu/podróży dookoła świata for years we dreamt of our own house/travelling around the world- przed laty a. dawnymi laty years ago- przed laty a. dawnymi laty była tu cukiernia years ago there was a cake shop here- z latami a. z biegiem lat with the years- z latami a. z biegiem lat nasza znajomość zmieniła się w przyjaźń with the years our acquaintanceship developed into friendship- ostatnimi laty over recent years- ostatnimi laty bardzo się postarzała in recent years she has really aged- od niepamiętnych lat from time immemorial- znamy się od niepamiętnych lat we’ve known each other for ages- rok bazowy Fin. base year- rok finansowy Fin. fiscal a. financial year- rok gospodarczy Ekon. production year- rok gwiazdowy Astron. sidereal year- rok jubileuszowy jubilee year- rok kalendarzowy calendar year- rok obrachunkowy Ekon. financial year- rok pański Anno Domini, AD- roku pańskiego 1812. the year of our Lord, 1812- rok podatkowy Fin. tax year- rok przestępny leap year- rok szkolny Szkol. school year- rok świetlny Astron. light year- rok zerowy Uniw. foundation year, pre-freshman year US- rok zwrotnikowy Astron. solar year, tropical year- lata dziecinne childhood- lata młodzieńcze youth- lata dojrzałe adulthood- lata podeszłe old age- lata matuzalowe a. matuzalemowe advanced years- Rok Święty Relig. Holy Year■ Nowy Rok the New Year- Szczęśliwego Nowego Roku! A Happy New Year!- Do siego roku! A Happy New Year!- mieć swoje lata to be no spring chicken pot.- Sto lat! (formuła życzeń urodzinowych) many happy returns (of the day); (piosenka śpiewana jubilatom) ≈ For he’s/she’s a jolly good fellow!* * *( decl like nt in pl) yearw zeszłym/przyszłym roku — last/next year
rok szkolny/akademicki — school/academic year
z roku na rok — year in, year out
* * *mipl. lata Gen. lat year; co rok(u) every year, annually; raz do roku l. raz na rok once a year; dwa razy do roku twice a year; ponad rok (temu) over one l. a year (ago); przez cały rok all year long; przez okrągły rok all the year round; rok temu a year ago; rok po roku l. z roku na rok year in, year out; pod koniec roku at the end of the year, towards the end of the year; przed upływem roku before the year is out; w lutym/kwietniu zeszłego/przyszłego roku last/next February/April; w nadchodzącym roku in the coming year; w piętnastym roku życia at fifteen (years old); w połowie roku at midyear; dobry rok (dla czegoś) vintage year (for sth); rok akademicki academic year; rok budżetowy budget year; rok finansowy l. obrachunkowy financial year; rok kalendarzowy calendar year; rok podatkowy tax year; rok przestępny leap year, bissextile; rok szkolny school year; rok świetlny astron. light year; Rok Święty Holy Year; rok zwrotnikowy astronomical year, solar year; rok zwykły (= nieprzestępny) common year; nowy rok (= nadchodzący l. niedawno rozpoczęty) New Year; Nowy Rok ( 1 stycznia) New Year's Day; powitać nowy rok see in the New Year; Szczęśliwego Nowego Roku! Happy New Year!; Roku Pańskiego Anno Domini, in the year of our Lord; pora roku season; minął rok a year passed; por. lata.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > rok
-
6 sw|ój
Ⅰ pron. 1. (przed rzeczownikiem) one’s (own); (mój) my; (twój) your; (jego) his; (jej) her; (o zwierzęciu, przedmiocie) its; (nasz) our; (wasz) your; (ich) their- spakuj/spakujcie swoje rzeczy pack your things- lubię swoją pracę I like my work- przedstawił mnie swojemu ojcu he introduced me to his father- Afryka ze swoimi bogactwami mineralnymi Africa and its mineral resources- jak na swój wiek for his/her age2. (bez rzeczownika) one’s own; (mój) mine; (twój) yours; (jego) his; (jej) hers; (nasz) ours; (wasz) yours; (ich) theirs- ona nie potrzebuje twojego pióra, ma swoje she doesn’t need your pen, she’s got her own- nie podoba mi się ich mieszkanie, wolę swoje I don’t like their flat, I prefer mine3. (nieobcy) z niego jest swój chłop a. gość he’s one of us Ⅱ swój, swoja, swoi (krajan) fellow countryman; (przyjaciel) friend; (członek rodziny) family U- „kto tam?” – „swój” ‘who is it?’ – ‘it’s me’- przyjdź jutro do nas, będą sami swoi come round and see us tomorrow, it’ll be the usual crowd pot.Ⅲ swoje (własność) one’s own property; (interes) one’s own business- gospodarować na swoim to own one’s own farm- pilnować swojego to look after one’s own affairs- musimy walczyć o swoje we must fight for what’s ours■ mieć swoją wagę (znaczenie) to carry a certain amount of a. a good deal of weight- mieć swoje lata to be no spring chicken pot.- postawić na swoim to get a. have one’s own way- pozostać przy swoim to stick to one’s guns pot.- swój do swego ciągnie birds of a feather flock together przysł.- trafił swój na swego he/she has met his/her match- wyjść na swoje to break even- zrobić coś po swojemu to do sth (in) one’s own way- żyć po swojemu to live one’s own lifeThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > sw|ój
-
7 na
praep. 1. (wskazuje na kontakt z powierzchnią) [znajdować się] on- na stole/kanapie/krześle on the table/sofa/chair- na ścianie/drzwiach on the wall/door- na Ziemi/Księżycu on the Earth/Moon- na niebie in the sky- na jeziorze/rzece on the lake/river- na morzu at sea- na zdjęciu/obrazie (jako temat) in a photo/picture- na środku czegoś in the middle a. centre of sth- na początku/końcu czegoś at the beginning/end of sth- rana na nodze a wound on a a. in the leg- mieć na sobie marynarkę/płaszcz to be wearing a jacket/coat- nosiła pierścionek na małym palcu, a na szyi korale she had a ring on her little finger and beads (a)round her neck- włóż płaszcz na sweter put your coat on over your sweater2. (wskazuje na pomieszczenie, miejsce) at, in- na stadionie at the stadium- na korytarzu in the corridor- na ulicy in the street, outside- na ulicy Klonowej in a. on Klonowa Street- na dworcu/przystanku autobusowym at the station/bus stop- na staromiejskim rynku in the Old Town marketplace- na wschodzie/południu in the East/South- na Bliskim Wschodzie in the Middle East- na Ukrainie/Węgrzech in (the) Ukraine/in Hungary- na Śląsku/Mazowszu in Silesia/Mazovia- na wyspie/Borneo on an island/in Borneo- na wsi in the country- na uniwersytecie at (the) university/in the university- na wykładzie/przedstawieniu at a lecture/performance- na górze/dole (wysokość) at the top/bottom; (w budynku) upstairs/downstairs3. (wskazuje na kierunek) [pójść, prowadzić] to- na plażę/bagna to the beach/marshes- na stację/salę operacyjną to the station/the operating theatre- na Łotwę/Pomorze to Latvia/Pomerania- na Sycylię/Krym to Sicily/the Crimea- wyprawa na Mount Everest an expedition to Mount Everest- wspinać się na Giewont to climb Giewont- robotnicy wylegli na ulice workers took to the streets- dostał się na uniwersytet/prawo he entered university a. was admitted to university/he entered the law department- poszła na zebranie/koncert she went to a meeting/concert- iść/skręcać na północ/wschód to go/turn north/east- okna wychodzą na południe/na ogród the windows face south/look onto the garden- na północ/wschód od czegoś to the north/east of sth- na górę/dół (wyżej/niżej) up/down; (w budynku) upstairs/downstairs- patrzeć na kogoś to look at sb- postawić wazon na stół a. na stole to put a vase on the table- ładować meble na ciężarówkę to load furniture onto a lorry- przenosić się z miejsca na miejsce to move from place to place4. (wskazuje na odcinek czasu) for- wyjechać na tydzień/dwa dni to go away for a week/two days- na krótko for a bit a. a short while- na zawsze forever, for ever- muszę was na chwilę zostawić I’ll have to leave you for a moment- ptaki odleciały na zimę the birds have flown off for the winter- na pół godziny przed odlotem samolotu half an hour before the plane’s departure5. (wskazuje na termin) przygotuję ten referat na środę I’ll prepare the paper for Wednesday- miałeś zrobić tłumaczenie na wczoraj you were supposed to finish the translation by yesterday- przesuńmy zebranie na jutro let’s postpone the meeting till tomorrow- masz przyjść na drugą/lunch you must come at two/for lunch- jestem z nim umówiony na siedemnastą/na piątego stycznia I’m seeing him at 5 p.m./on January the fifth6. (wskazuje na okazję) for- na tę okazję for the occasion- sukienka na specjalne okazje a dress for special occasions- zjeść coś na śniadanie/lunch to have a. eat sth for breakfast/lunch- kupić komuś prezent na urodziny to buy sb a present for his/her birthday- zaprosić kogoś na imieniny/wigilię to invite sb to one’s name day party/for Christmas Eve- pójść na wesele/pogrzeb to go to a wedding/funeral- pocałować/pomachać komuś na pożegnanie to kiss/wave sb goodbye7. (z nazwami środków lokomocji) na nartach/rowerze on skis/on a bike- policjanci na koniach policemen on horseback- jechać na rowerze to cycle, to ride a bike- latać na lotni to go hang-gliding- jeździć na łyżwach/wrotkach to skate a. go skating/to (roller) skate a. go (roller) skating- chodzić/stać na rękach to walk/stand on one’s hands- skakać na jednej nodze to hop on one foot- zjechał na nartach ze zbocza he skied down the slope- dziecko poruszało się na pupie po całym pokoju the baby shuffled around the room on his/her bottom8. (wskazujące na podporę) on- stolik na kółkach a table on a. with wheels- pantofle na wysokim obcasie highheeled shoes- pantofle na płaskim obcasie low-heeled shoes, flats US- fotel/konik na biegunach a rocking chair/horse- spodnie na szelkach/pasku trousers with braces/with a belt- prowadzić psa na smyczy to lead a dog on a leash- leżeć na brzuchu/plecach to lie on one’s stomach/back- oprzeć się na łokciu/na lasce to lean on one’s elbow/a cane9. (z nazwami narzędzi, urządzeń, instrumentów) on- na komputerze/kalkulatorze on a computer/calculator- pisać na maszynie to type, to write on a typewriter- uszyć sukienkę na maszynie to machine(-sew) a dress- grać na skrzypcach/fortepianie to play (on) the violin/piano- zagrać jakąś melodię na skrzypcach/fortepianie to play a tune on the violin/piano- robić na drutach to knit10. (wskazuje na sposób) pranie na sucho dry-cleaning- jajka na twardo/miękko hard-boiled/soft-boiled eggs- usmażyć coś na maśle/oleju to fry sth in butter/oil- ten rosół jest na wołowinie, nie na kurczaku this is beef broth, not chicken broth- nalewka na wiśniach cherry brandy- sprzedawać coś na sztuki/tuziny to sell sth by the piece/dozen- kupić coś na raty to pay for sth by a. in instalments- pomalować coś na niebiesko/zielono to paint sth blue/green- ubierać się na biało/czarno to dress in white/black- „podawać na zimno/gorąco” ‘serve cold/hot’- (ona) uczy się na piątki she always gets top marks11. (wskazuje na przeznaczenie) for- mięso na befsztyki/zupę meat for steak/soup- butelka na mleko a milk bottle- materiał na sukienkę dress material- stojak na buty a shoe rack- syrop na kaszel cough syrup- koncert na skrzypce i fortepian a concerto for violin and piano- dom na sprzedaż a house for sale- sztućce/stół na cztery osoby cutlery/a table for four (people)- brała krople na serce she took drops for her heart- nie mam już miejsca na książki I don’t have any more room for books- na dokończenie tego mieliśmy tylko dwie godziny we only had two hours to finish it- nie trać czasu na głupstwa don’t waste time on trifles- brakuje pieniędzy na zasiłki there’s a shortage of money for benefits12. (wskazuje na cel) for- zabrali go do szpitala na operację they took him to hospital for an operation- poszedł na egzamin he went to take a. went off for his exam- idę do znajomych na brydża I’m going to my friends to play (some) bridge a. for a game of bridge- umówmy się na piwo let’s meet for a beer- muszę pójść na zakupy I have to do some a. go shopping- na co chcesz pójść (do kina)? what (film) would you like to see?- wybrać się na grzyby/ryby to go mushroom picking/fishing- skoczył do wody jemu/jej na ratunek he jumped into the water to save him/her13. (wskazuje na skutek) to, into- podarł spodnie na strzępy he tore his trousers to shreds- wazon rozbił się na kawałki the vase smashed to pieces- porąbał drewno na kawałki he chopped the wood into pieces- pokrój mięso na plastry/kawałki cut the meat into slices/chunks- gips strwardniał na kamień the plaster set as hard as rock- przerobiła sukienkę na spódnicę she turned the dress into a skirt- przebudowali piwnicę na sklep they converted the cellar into a shop- rodzice wychowali go na uczciwego człowieka his parents brought him up to be an honest man14. (wskazuje na przyczynę) at- na czyjąś prośbę/zaproszenie at sb’s request/invitation- na czyjś rozkaz at sb’s order- na widok kogoś/czegoś at the sight of sb/sth- na dźwięk dzwonka wyskoczył z wanny at the sound of the bell he jumped out of the bath- na myśl o tym zrobiło mu się słabo he felt faint at the (very) thought of it- śledztwo rozpoczęto na wniosek poszkodowanego the investigation was opened at the request of the injured party- na nasz apel zgłosiło się wielu ochotników many volunteers responded to our appeal- oskarżeni utrzymują, że strzelali na rozkaz the accused claim that they were ordered to shoot- chorować na grypę to be ill with flu- przystanek na żądanie a request stop GB, a flagstop US15. (w pomiarach, obliczeniach) 100 kilometrów na godzinę a hundred kilometres per a. an hour- dwa razy na tydzień/rok twice a week/year- jeden student na dziesięciu one student in ten a. out of ten- na jedno miejsce było sześciu kandydatów there were six candidates per place- bieg na 100 metrów the 100 metres sprint- głęboki/długi na sześć metrów six metres deep/long- drzwi były otwarte na całą szerokość the door was wide open- podszedłem do niego na odległość kilku kroków I came to within several steps of him- poziom wody podniósł się na wysokość pierwszego piętra the level of the water rose up to the first floor- jak na swoje lata, jest w doskonałej formie he’s in excellent form for his years- jak na emeryta, ma spore dochody for a pensioner he has quite a large income- pomidory, jak na krajowe, są znakomite for Polish tomatoes they’re delicious- suma, jak na owe czasy, ogromna a huge sum for a. in those days a. times- na ówczesne warunki (for) the way things were at the time; for the conditions prevailing at that time książk.- na co? what for?- na co ci ołówek? what do you need a pencil for?- i na co wam to było? what did you have to do that for?* * *prep(+acc) ( kierunek) tona plażę/wieś — to the beach/country
na Węgry/Kubę — to Hungary/Cuba
wchodzić (wejść perf) na drzewo — to climb a tree
na zachód/północ — west/north, westward(s)/northward(s)
wpadać (wpaść perf) na kogoś — to bump into sb ( okres)
na 5 minut przed na — +loc five minutes before... ( termin)
na czwartą — ( zrobić coś) by four (o'clock); ( przyjść) at four (o'clock) ( okazja)
na sztuki/tuziny — by the piece/the dozen
na raty — on hire purchase (BRIT) lub installments (US)
na czyjąś prośbę/zaproszenie — at sb's request/invitation
na czyjś sygnał/życzenie — on sb's signal/wish
chory na grypę — ill lub sick (US) with flu ( miara)
dwa razy na tydzień — twice a lub per week
jeden na dziesięć — one in ten, one out of ten
malować (pomalować perf) coś na biało — to paint sth white ( przeznaczenie)
kosz na śmieci — dustbin (BRIT), garbage can (US)
jechać na wakacje/wycieczkę — to go on holiday/a trip
iść na wykład/koncert — to go to a lecture/concert ( z przysłówkami)
* * *naprep.+ Loc.1. ( miejsce) on, at, in ( często nie tłumaczony jako przyimek); na stole on the table; na ścianie on the wall; na górze/na dole up/down; at the top/bottom ( czegoś of sth); (= na piętrze/na parterze) upstairs/downstairs; na ulicy on the street; Br. in the street; na Siódmej Ulicy on Seventh Street; Br. in Seventh Street; na Pennsylvania Avenue pod numerem 10 Br. at 10 Pennsylvania Avenue; na Alasce/Litwie in Alaska/Lithuania; na deszczu (out) in the rain; na dworze (= na zewnątrz) outside, outdoors; na koniu on a horse, on horseback; na korytarzu in the corridor; na palcu/głowie on one's finger/head; mieć mnóstwo spraw na głowie przen. have a lot on one's mind l. shoulders; na początku/końcu czegoś at the beginning/end of sth; na polu in the field; na uniwersytecie/poczcie at the university/post office; na zachodzie in the west.3. (= podczas) at, during, on; na zebraniu/koncercie at a meeting/concert; na wakacjach on vacation; Br. on holiday; na wycieczce on a trip l. excursion; spędzać czas na czytaniu spend one's time reading.4. ( środek lokomocji) on; jechać na koniu ride (on) a horse; jeździć na nartach ski, go skiing; jeździć na rowerze ride (on) a bicycle, ride a bike.5. ( ruch lub pozycja ciała) on; chodzić na rękach walk on one's hands; leżeć na boku lie on one's side; na nogach (t. przen. = w dobrej kondycji) on one's feet.6. ( instrument) on; grać na skrzypcach/fortepianie play the violin/piano; grać melodię na fortepianie play a tune on the piano.8. ( precyzowanie znaczenia rzeczownika) buty na wysokich obcasach high-heeled shoes; ciasto na drożdżach yeast dough; nalewka na wiśniach cherry liqueur; koń na biegunach rocking horse.9. (po czasownikach l. przymiotnikach) oszczędzać na czymś economize on sth; wprawiać się na czymś cut one's teeth on sth; wychowany na czymś brought up l. raised on sth.prep.+ Acc.1. (kierunek l. cel) to, toward(s), on, upon ( często nie tłumaczony jako przyimek); na Alaskę/Litwę to Alaska/Lithuania; na stolicę (o celu marszu, operacji wojskowej) toward l. on the capital; na górę/na dół up/down; ( po schodach) upstairs/downstairs; na pocztę/dworzec kolejowy to the post office/railroad station; na ulicę (out) into the street; na zachód west, westward(s); wyjść na ulicę (euf. = zacząć uprawiać prostytucję) go on the streets.2. (po czasownikach l. przymiotnikach) chory na głowę (pot. = szalony) sick in the head, brainsick; chorować l. cierpieć na coś suffer from sth; cieszyć się na coś look forward to sth; krzyczeć na kogoś shout at sb; patrzeć na kogoś/coś look at sb/sth; zanosi się na deszcz it's going to rain; zły na kogoś/coś angry at/with sb/sth.5. (termin, wyznaczony czas) (dokładnie) na czas (right) on time; obiad będzie na piątą dinner will be (ready) at five; umówić się na środę agree to meet on Wednesday, schedule an appointment for Wednesday; wracam na Wielkanoc I'll be back l. returning for Easter; zrobię to na jutro I'll do it for tomorrow.7. ( przeznaczenie) kosz na śmieci waste-paper basket; materiał na sukienkę dress material; koncert na fortepian muz. piano concerto; skrzynka na listy mailbox; Br. letter-box.8. ( sposób) with, by; walczyć na miecze fight with swords; kupować na raty buy on installments; kupować/sprzedawać na sztuki buy/sell by the piece.9. ( miara) 100 kilometrów na godzinę a hundred kilometers an hour/per hour; szeroki na dwa metry two meters wide; raz na rok once a year.10. (przyczyna, bodziec) on, upon, at, to; co ty na to? what do you say?, what would you say to that?; na żądanie on demand; na czyjąś prośbę/czyjś rozkaz on l. at sb's request/order; na widok kogoś/czegoś at the sight of sb/sth; na wieść o wypadku upon the news of the accident; odpowiedzieć na pytanie answer a question.11. ( podział) into, in; drzeć coś na kawałki tear sth into l. to pieces; dzielenie włosa na czworo przen. hair-splitting; dzielić/łamać/składać coś na pół divide/break/fold sth in half.14. ( cel) to, for, into; być przyjętym na (Uniwersytet) Yale be accepted at l. by Yale (University); dostać się na wydział chemii get into the chemistry department; iść na przyjęcie/zebranie go to a party/meeting; iść na ryby go fishing; iść na spacer go for a walk; jechać na wycieczkę go on an excursion; wyskoczyć na miasto go out, go into town.15. ( w utarych zwrotach) na dobitkę to crown it all, to top it (all) off, on top of all that; na domiar złego to make matters worse; na przykład for example, for instance; jak na złość ironically; na zakończenie finally; na złamanie karku at breakneck speed l. pace, helter-skelter.16. ( w równoważnikach zdań) na pomoc! help!; na koń! mount up!; na zdrowie! ( toast) cheers!; ( odpowiedź na kichnięcie) bless you!prep.z przysłówkami, przymiotnikami i wyrazami nieodmiennymi3. ( sposób) na czczo on an empty stomach; na leżąco lying (down), reclining, prone; jajko na twardo hard-boiled egg; na wznak on the back.4. ( relacje przestrzenne) na zewnątrz (czegoś) outside (sth); na wprost (straight) on l. ahead; (= naprzeciw) opposite; na zachód/lewo ( o położeniu) to the west/left ( od czegoś of sth).5. ( w utartych zwrotach) wszystko na nic/na próżno (it's) all for nothing/in vain.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > na
-
8 mło|do
adv. grad. 1. (będąc młodym) young, at an early age- wzbogacić się/ożenić się/umrzeć młodo to grow rich/to marry/to die young a. at an early age2. (młodzieńczo) young adj., youthful adj.- wygląda młodo jak na swoje lata she looks young for her age- czuł się jeszcze młodo he still felt young- ona wygląda młodziej niż ty she looks younger than youThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > mło|do
-
9 wygląda|ć2
impf vi 1. (prezentować się) [osoba] to look- wyglądać elegancko/interesująco/ładnie to look smart/interesting/pretty- wyglądać podejrzanie to look suspicious- wyglądać źle/dobrze/świetnie to look bad/good/great- wyglądać jak ktoś/coś (przypominać) to look like sb/sth, to resemble sb/sth- wreszcie wyglądasz jak człowiek! now you look like a (normal) human being!- wyglądał jak jakiś menel a. trochę jak menel pot. he looked like some sort of bum a. like a bit of a bum pot.- pokój wyglądał jak po bombardowaniu the room looked as if a bomb had hit it- wyglądać jak śmierć to look like death (warmed up)- wyglądać jak z żurnala [osoba] to be a real a fashion plate przen.- to nie jego wina, że wygląda jak wygląda it’s not his fault he looks the way he looks- wygląda, jakby był zakochany he looks as if a. as though he were in love- wygląda na to, że będzie padać (deszcz) it looks like (it’s going to) rain, it looks as if a. as though it will rain- wygląda na to, że będzie pracowity dzień it looks like being a busy day- to mi wygląda na podróbkę pot. it looks like a fake to me- mówią, że zima będzie łagodna i wszystko na to wygląda they say this winter is going to be mild and it certainly looks it- „czy mam rację?” – „na to wygląda” ‘am I right?’ – ‘so it seems a. apparently so’- wyglądać na swój wiek a. na swoje lata to look one’s age- on nie wygląda na swój wiek he doesn’t look his age- wyglądał młodo jak na swój wiek he looked young for his age- wyglądała na młodszą niż jest she looked younger than she was- wygląda na jakieś 40 lat s/he looks about 40- ma 35 lat, ale nie wygląda na tyle s/he’s 35, but s/he doesn’t look it- jak wyglądam? how do I look?- jak on wygląda? what does he look like?- wyglądasz na zmęczonego you look tired- ładnie wyglądasz w tej sukience you look nice in that dress, that dress looks nice on you- młodo/dziwnie wyglądający człowiek young-/odd-looking man2. (być postrzeganym w jakiś sposób) to look- sprawy wyglądają dobrze/źle things are looking good/bad- przyszłość wygląda obiecująco/nie wygląda zbyt różowo the future looks promising/doesn’t look very bright3. (wyczekiwać) wyglądać czegoś/(na) kogoś to long for sth/to eagerly await sb- wyglądać słońca to long for sunshine- wyglądała listu od narzeczonego she was anxiously awaiting a letter from her fiancé■ jak to wygląda! I ask you!, the very idea!- jak to wygląda, żeby uczniowie klęli przy nauczycielach! pupils swearing in front of teachers? whoever heard of such a thing! a. did you ever hear of such a thing!- ładnie bym/byś wyglądał I/you would be in a real a. fine messThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > wygląda|ć2
-
10 wyglądać wygląd·ać
-
11 wyglądać
jak on wygląda? wie sieht er aus?;wyglądać przez okno aus dem Fenster schauen;wyglądać młodo jung aussehen;wyglądać zdrowo gesund aussehen;wyglądać na artystę wie ein Künstler aussehen;wyglądać zza chmur hinter den Wolken hervorkommen;dobrze wyglądać (przytyć) fülliger werden;nie wyglądał na swoje lata er sah jünger aus, als er war;wygląda na to, że … es sieht danach aus, dass oder als ob … -
12 ansehen
an|sehenvt irr1) ( anblicken)jdn unschuldig/böse \ansehen spojrzeć na kogoś niewinnie/gniewnie2) ( besichtigen)3) ( Zuschauer sein)4) ( halten für)jdn als seinen Freund \ansehen uważać kogoś za swojego przyjaciela5) ( anmerken)jdm die Erleichterung \ansehen widzieć [ perf zobaczyć] ulgę na czyjejś twarzyman sieht ihm sein Alter nicht an on nie wygląda na swoje lata -
13 ausdienen
aus|dienenvidas Telegraphieren hat ausgedient epoka telegrafowania skończyła siędie Batterie hat ausgedient bateria zużyła się -
14 dosta|ć1
pf — dosta|wać impf (dostanę — dostaję) Ⅰ vt 1. (otrzymać) to get, to receive- dostać list/paczkę to get a. receive a letter/parcel- dostać odpowiedź to get an answer- dostać wymówienie to be given notice- dostać piątkę z matematyki to get an A in maths- dostać jeść/pić to get a. be given something to eat/drink- dostać pieniądze (za pracę) to get paid (for one’s work)- dostawać rentę to get a pension- dostać odszkodowanie za zniszczony samochód/za wypadek to receive compensation for the car/accident- dostać karę to be punished- dostać zastrzyk to have a. get an injection- dostawał zastrzyki co drugi dzień they gave him an injection every other day- chory dostał antybiotyki the patient was given antibiotics- dostał na chrzcie imię Stefan he was christened Steven- na gwiazdkę dostała pluszowego misia she got a. was given a teddy bear for Christmas- dostaliśmy rozkaz ewakuacji we were ordered to evacuate, we received evacuation orders- za włamanie dostał dwa lata he got two years in prison for breaking and entering- nie może dostać pracy he can’t get a. find a job- dostaliśmy trzy dni na pomalowanie domu we’ve got three days to paint the (whole) house- dostała od życia nauczkę life has put her through the mill2. (kupić) to get- w gospodzie można dostać tani obiad you can get a cheap dinner at the inn- za piętnaście funtów nie dostaniecie lepszego pokoju you won’t get a better room for 15 pounds3. (znaleźć) to find- nigdzie nie mogę dostać ich pierwszej płyty I can’t find their first record anywhere4. (złapać) to get, to catch- dostać kogoś w swoje ręce to get sb a. lay one’s hands on sb- niech ja cię tylko dostanę w swoje ręce! just (you) wait (un)til I get my hands on you!- żywego mnie nie dostaną they won’t take me alive5. przest. (wydobyć) to get out, to take out- dostał z szafy flaszkę z koniakiem he got a bottle of cognac out of the cabinetⅡ vi 1. (oberwać) to be hit, to be beaten (up)- dostać w twarz to be slapped a. hit in the face- dostać w zęby to be punched in the mouth a. teeth- dostać po głowie to be hit on the head- dostać serią a. serię z automatu to get a round from sb’s automatic- dostał w rękę/w nogę he got a. was hit in the arm/leg- dostać za swoje to get one’s just deserts, to get what one deserves- dostało mu się he got a scolding a. an earful2. (nabawić się) to get vt [choroby, dolegliwości]- dostać zawrotów głowy to get dizzy- dostać kataru/grypy/gorączki to come down with a headcold/the flu/a fever- dostać zawału to have a heart attack- dostać wypieków to flush, to turn red- dostać gęsiej skórki to get gooseflesh- cholery można dostać (od tego hałasu)! przen., posp. this noise is driving me nuts a. up the wall3. (sięgać) to reach (do czegoś sth)- był tak wysoki, że głową prawie dostawał sufitu he was so tall that his head almost touched the ceilingⅢ dostać się — dostawać się 1. (dotrzeć) to get (do czegoś (in)to sth)- ścisk taki, że ledwo dostałam się do autobusu the bus was so full that I barely managed to get on- woda dostała się do środka (some) water got inside- nie mogę dostać się do najwyższych półek bez drabiny I can’t reach the highest shelves without a ladder- jak mam dostać się stąd do dworca? how do I get to the railway station from here?- dostać się do niewoli to be taken captive a. prisoner- dostać się do więzienia to be imprisoned a. put in prison- dostać się na studia to be admitted to university- chciała studiować na akademii sztuk pięknych, ale się nie dostała she wanted to go to art school, but she didn’t get in- dostać się pod autobus/samochód to be run over by a bus/car3. (przypaść) dostała mu się niezła posada he got himself a pretty good job pot.- dostała mu się gospodarna żona he’s got a thrifty wife pot.■ dostać nóg przen., żart. to grow legs and walk away (by oneself/itself)- nie dostaje mu cierpliwości/talentu przest. he lacks patience/talent- dziełu nie dostaje oryginalności the work is lacking in originalityThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dosta|ć1
-
15 dwa
numdwa koty/obrazy/jabłka — two cats/pictures/apples
co dwa dni/miesiące/lata — every other day/month/year
(gra w) dwa ognie — British bulldog (BRIT), prison dodge ball (US)
w dwóch słowach — in a word, in short lub brief
* * *num.dwaj l. dwóch l. dwu Gen. i Loc. dwóch l. dwu Dat. dwom l. dwu l. dwóm Ins. dwoma l. dwu; dwie Gen. i Loc. dwóch l. dwu Dat. dwom l. dwu l. dwóm Ins. dwoma l. dwiema1. (= liczba 2) two; dwa psy two dogs; dwa krzesła two chairs; dwaj bracia l. dwóch l. dwu braci two brothers; dwa razy twice l. two times; dwa razy dziennie twice a day; mój syn ma dwa lata my son is two; co dwa tygodnie/lata every other week/year; w dwóch słowach in short l. brief; dwa kroki stąd (just) around the corner; bez dwóch zdań no doubt about it; grać w dwa ognie play dodge ball; obiad zrobię raz, dwa I'll have dinner ready in two shakes, I'll have dinner ready in a snap l. flash l. jiffy; nie raz, nie dwa more than once, many times; wtrącić swoje dwa słowa add l. put in one's two cents, add l. put in one's two cents' worth; pracować za dwóch do the work of two; wygrać dwa do zera win two-nil; dwa razy daje, kto prędko daje he gives twice who gives quickly; kij ma dwa końce two can play at the game; gdzie się dwóch bije, tam trzeci korzysta two dogs fight for a bone, and a third runs away with it; co dwóch, to nie jeden many hands make light work, two heads are better than one; pokorne cielę dwie matki ssie the still sow eats up all the draft; trzymać dwie sroki za ogon have too many irons in the fire; upiec dwie pieczenie na jednym ogniu kill two birds with one stone; mądrej głowie dość dwie słowie a word is enough to the wise.2. szkoln., uniw. (= dawniej ocena niedostateczna w szkołach podstawowych i ponadpodstawowych; ocena niedostateczna na uniwersytecie) fail, unsatisfactory, E l. F; (= obecnie ocena dopuszczająca w szkołach podstawowych i ponadpodstawowych) pass, passing, D.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dwa
-
16 swój
swój [sfuj]I. pronpokaż mi swoje zbiory zeig mir deine Sammlungen; ( jego) sein; ( jej) ihr; ( nasz) unser; ( wasz) euer; ( ich) ihr2) ( własny) eigenzdefiniować coś swoimi słowami etwas mit eigenen Worten definierenna \swój koszt auf eigene Kosten3) (pot: swojski) vertrautto \swój człowiek das ist einer seiner Vertrauten, das ist sein Mann4) w swoim czasie zu seiner Zeitswoją drogą ... übrigens...wszystko jest na swoim miejscu alles ist am richtigen Ortna \swój sposób auf seine Art -
17 gdyby
Ⅰ conj. (w trybie warunkowym) if- gdybym się spóźnił, nie czekaj na mnie if I’m late, don’t wait for me- gdyby wybory odbyły się dwa lata temu, wygraliby socjaliści if the election had taken place a. had the election taken place two years ago, the socialists would have won- gdyby babcia żyła, cieszyłaby się z twojego sukcesu if granny were alive she’d be delighted at your success- gdybym był na twoim miejscu… if I were in your shoes a. place…- gdyby nadarzyła się sposobność should the opportunity arise- gdyby nie księżyc, (to) byłoby całkiem ciemno but for the moon książk. a. if it weren’t for the moon, it would be completely dark- przyszłabym wczoraj, gdyby nie wizyta ciotki if my aunt hadn’t paid a visit, I would have come yesterday- gdyby nie to, że… if it weren’t for the fact that…; were it not for the fact that… książk.- gdyby nawet a. nawet gdyby even if- postanowili walczyć do końca, nawet gdyby mieli przegrać they resolved to fight to the bitter end, even if they should loseⅡ part. 1. (wyrażające możliwość) what if- a gdyby posadzić go koło Adama? and what if I/we sit a. seat him next to Adam?- a gdybym ci nie uwierzył? and what if I hadn’t believed you?2. (wyrażające pragnienie) if only- gdyby tak mieć dużo pieniędzy! if only I/we were rich!- gdybym tylko dostał ich w swoje ręce! if I could just get a. lay my hands on them!- gdybym to ja wiedział! if only I knew/had known!- gdyby dało się przewidzieć, co z tego wyniknie! if only we knew a. could tell what would come of it!3. (wyrażające prośbę) if- gdyby pan był taki uprzejmy i zamknął okno if you would be kind enough to close the window- gdybyś mógł coś zrobić w tej sprawie if you could do something about it* * *conjifgdybyś tam (teraz) poszedł, przyjęliby cię — if you went there (now), they would accept you
gdybyście tam (wtedy) poszli, przyjęliby was — if you had gone there (then), they would have accepted you
gdyby żyła moja matka — I wish my mother were lub was still alive
* * *conj.1. ( wprowadza zdanie warunkowe) if; gdyby to planował, powiedziałby nam if he was planning it (l. if he were planning it), he'd tell us; gdybym tam był wczoraj... if I'd been there yesterday...2. ( w zdaniach wyrażających życzenie) och, gdybyś teraz była ze mną if only you were with me now.3. jak gdyby as if, as though.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > gdyby
-
18 odsi|edzieć
pf — odsi|adywać impf (odsiedzisz, odsiedział, odsiedzieli — odsiadywać) vt 1. (spędzić czas) to sit (for a certain time)- odsiadywać godziny w biurze to sit out one’s time in the office pot.- odsiedziałem swoje i się pożegnałem I stayed for a suitable length of time and then left2. pot. (odbyć karę) to serve one’s time- odsiadywać wyrok to do time a. bird pot.- odsiedział dwie trzecie wyroku he served two-thirds of his sentence- odsiedział dwa lata za drobne kradzieże he served a. did two years for petty theftThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > odsi|edzieć
-
19 przen|ieść
pf — przen|osić impf (przeniosę, przeniesiesz, przeniesie, przeniósł, przeniosła, przenieśli — przenoszę) Ⅰ vt 1. (niosąc, umieścić gdzie indziej) to carry [książki, stół, bagaż]- przeniósł ją przez próg he carried her across the threshold- przenosili meble do innego pokoju they were moving the furniture to another room- przeniósł niewiadomą z jednej strony równania na drugą he transferred an unknown from one side of the equation to the other- przenosiła ciężar ciała z jednej nogi na drugą she shifted the weight of her body from one leg to the other2. (rozprzestrzenić) to carry, to spread [choroby, zarazki]; to transplant [modę, zwyczaje]- komary przenoszą malarię malaria is carried by mosquitoes- choroby przenoszone drogą płciową sexually transmitted a. transmissible diseases- wiatr przenosił szybko ogień na inne domy the wind rapidly spread the fire to other buildings3. (ulokować w innym miejscu) to transfer, to move- przenieść szkołę do innego budynku to transfer a school to a different building4. (zmienić sytuację) to transfer- przenieść kogoś na inne stanowisko to transfer a. move sb to a different post- przenieść coś na ekran/scenę książk. to adapt sth for a. to transfer sth to the screen/stage- autor przeniósł na papier swoje rozważania the author transferred his thoughts (on)to paper- malarz przeniósł na płótno to ważne wydarzenie historyczne the artist committed this important historic event to canvas książk.- film przeniósł nas w lata 70. the film transported us back to the seventies- przenieśli go na emeryturę a. w stan spoczynku he was retired a. pensioned off5. (odtworzyć) to transfer- poprawki korektorskie przeniono na czystopis the proof-reader’s corrections have been transferred onto the fair copy- rysunek z książki przeniósł na karton he copied a drawing from the book onto cartridge paper6. przen. (przelać) to transfer [uczucia, prawa autorskie]- przeniosła miłość z męża na dziecko she transferred her love from her husband onto her child- przeniósł całą agresję z brata na bratową he transferred all the aggression he felt towards his brother onto his sister-in-law- przeniósł prawa majątkowe na syna he transferred the property to his son7. pot. to divide [wyraz] Ⅱ przenieść się – przenosić się 1. (zmienić miejsce pobytu) to move- przenieść się do innego miasta/na inny wydział to move to a different town/department- po podwieczorku przenieśli się do ogrodu after tea they moved into the garden2. (zostać przeniesionym) to move, to transfer- przenieśmy się teraz dwieście lat wstecz let’s now move two hundred years back a. into the past- ogień przenosił się na inne domy/na dach the fire was spreading to other buildings/onto the roof- szkoła przeniosła się do nowego budynku the school was moved a. was transferred to a new building, the school moved a. transferred to a new building- wiadomości przeniosły się pocztą pantoflową the news spread through the grapevine■ przenieść się do wieczności/na łono Abrahama to go to glory, to (go to) meet one’s Maker- przenieść się myślą a. myślami do kogoś/czegoś książk. to turn one’s thoughts to sb/sth- przeniosła się myślą do lat wczesnej młodości she turned her thoughts to her early youth, her thoughts went back to her early youth- przenieść wzrok a. spojrzenie a. oczy z kogoś/czegoś na kogoś/coś to turn one’s eyes from sb/sth onto sb/sth, to move one’s gaze from sb/sth to sb/sth- przeniosła wzrok z matki na ojca her gaze moved a. she moved her gaze from her mother to her fatherThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > przen|ieść
-
20 walcz|yć
impf vi 1. (w konflikcie zbrojnym, bezpośrednim starciu) [osoba, armia, państwo] to fight- walczyć na pięści to fight with one’s a. the fists- walczyć na miecze/noże to fight with swords/knives- walczyć mieczem/szablą to fight with a sword/sabre- walczyć przeciw(ko) komuś/czemuś to fight against sb/sth- walczyć z kimś o coś to fight with sb over sth- walczyć za ojczyznę a. w obronie ojczyzny to fight for one’s country- walczyć do końca a. do upadłego to fight to the bitter end- walczyli o odzyskanie niepodległości they fought for independence- walczące strony podpisały rozejm the belligerents a. belligerent states signed a truce- mój ojciec walczył w partyzantce my father was a guer(r)illa (fighter)- walczyła ze złodziejem she struggled with a thief- bracia walczyli o piłkę the brothers fought over a ball- walczył, żeby się uwolnić he struggled to free himself2. (przeciwstawiać się) to oppose vt (z kimś/czymś sb/sth); (rywalizować) to compete, to contend (o coś for sth)- robotnicy walczący z systemem/kierownictwem fabryki workers opposing the regime/the management of a factory- walczyli (między sobą) o władzę/o klientów they competed (with each other) for power/to win customers- walczące strony/partie nie przebierały w środkach the contending a. competing sides/parties were unscrupulous- walczyć na boisku/w finale/w wyścigach to compete on a pitch/in the final/in a race- walczyć na ringu to fight in the ring- walczyć o pierwsze miejsce/tytuł mistrza/złoty medal to compete for the first place/a championship/a gold medal- dwie drużyny walczące ze sobą w turnieju two teams competing against each other in a tournament4. (zmagać się) to struggle; to wrestle przen. (z czymś with sth); to battle (z czymś against sth)- walczyć z trudnościami/problemami/przeciwnościami to struggle a. grapple with difficulties/problems/against adversities- walczyć z chorobą to battle against an illness- walczyć ze snem a. z sennością to struggle to remain awake- walczyć ze śmiercią to be near to death, to be on the verge of death- przez lata walczyła z depresją she wrestled with depression for years5. (zabiegać) to stand up (o coś for sth); to struggle (o kogoś/coś for sb/sth)- walczyć o swoje prawa/prawa człowieka to stand up for one’s rights/human rights- narody walczące o pokój/demokrację nations struggling for peace/democracy- supermarkety muszą walczyć o klientów supermarkets have to compete for customers6. (mocować się) to wrestle, to struggle (z czymś with sth)- walczyć z zamkiem błyskawicznym to wrestle with a zip- walczyć z nieporęcznym kufrem to struggle with an unwieldy trunk■ ciekawość walczy w nim (o lepsze) z obawą curiosity and fear are competing to get the better of him- walczyć z wiatrakami to tilt at windmillsThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > walcz|yć
- 1
- 2
См. также в других словарях:
mieć swoje lata — {{/stl 13}}{{stl 7}} być dorosłym, dojrzałym, w wieku upoważniającym do czegoś : {{/stl 7}}{{stl 10}}Pora się żenić, przecież masz już swoje lata. {{/stl 10}} … Langenscheidt Polski wyjaśnień
lata — 1. Być w latach «o człowieku: być starym, przeżyć wiele lat»: W tym ścisku wybrałem takiego jednego, co najgłośniej krzyczał przeciwko komunie, a że był w latach i dobrze ubrany, to mu wsadziłem łapę do kieszeni i wymacałem pistolet. J. Stawiński … Słownik frazeologiczny
swój — 1. Dobić, dopiąć, przestarz. dokazać swego «osiągnąć zamierzony cel, pokonując trudności»: Moim marzeniem jest zobaczenie Nowej Zelandii i myślę, że uda mi się kiedyś dopiąć swego. Eurost 7/2000. 2. Dostać za swoje «zostać ukaranym, ponieść… … Słownik frazeologiczny
lato — n III, Ms. lecie; lm D. lat 1. «najcieplejsza pora roku, trwająca na naszej półkuli od 24 czerwca do 23 września; okres upałów» Gorące, skwarne, upalne, chłodne, deszczowe lato. Wyjechać na lato. Wynająć pokój na lato. W lecie a. latem dni są… … Słownik języka polskiego
swój — {{/stl 13}}{{stl 8}}przym. M. m swój, n swoje || swe, ż swoja || swa, D. m n swojego || swego, ż swojej || swej, C. m n swojemu || swemu, ż swojej || swej, B. mż = D., mnż n = M., ż swoją || swą, N. m n swoim || swym, ż swoją || swą, Mc. m n… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
wyglądać — 1. Dobrze wyglądać a) «mieć wygląd człowieka zdrowego»: Brała z miłością na rękę moje dziewczynki i cieszyła się, że są takie różowe i ładne, i dobrze wyglądają (...). H. Górska, Brama. b) «dobrze, ładnie się prezentować»: Kiedy trochę podrosłam … Słownik frazeologiczny
rok — {{/stl 13}}{{stl 8}}rz. mnż IIa, D. u; lm M. lata, D. lat {{/stl 8}}{{stl 7}} okres, w którym Ziemia obiega Słońce, liczący 365 dni (co cztery lata 366 dni) : {{/stl 7}}{{stl 10}}Rok bieżący, miniony, ubiegły, przyszły. Przed rokiem. Za rok.… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
miejsce — 1. Być na swoim miejscu «zajmować odpowiednie dla siebie stanowisko, wykonywać odpowiednią dla siebie pracę»: (...) ważna jest codzienna robota, pewność, że uczestniczy się we wspólnym wysiłku, że widzi się owoce swojej pracy, że człowiek czuje,… … Słownik frazeologiczny
wziąć — 1. pot. Diabli kogoś wzięli, biorą; cholera kogoś wzięła, bierze «ktoś się zdenerwował, denerwuje się, zezłościł się, złości się, zirytował się, irytuje się»: Diabli mnie biorą, że najlepsze lata spędzam przy kilofie i łopacie. Przecież nikt mi… … Słownik frazeologiczny
dusza — 1. Aż dusza rośnie «powiedzenie wyrażające radość, zadowolenie z czegoś»: (...) zgodnie pracują, pomagają sobie... aż dusza rośnie (...). Roz bezp 2001. 2. Bratnia, pokrewna, przyjazna dusza «człowiek bliski komuś pod jakimś względem, podobny do… … Słownik frazeologiczny
oko — 1. Ani oko nie widziało, ani ucho nie słyszało «zwrot podkreślający wyjątkowość i rzadkość czegoś»: (...) jeżeli zaufacie Ewangelii – zobaczycie rzeczy, których ani oko nie widziało, ani ucho nie słyszało, a które Bóg przygotował dla tych, co Go… … Słownik frazeologiczny